Handhavingsknelpunten 2021
Probleemschets/aanleiding
Het Openbaar Ministerie heeft eerder in civiele procedures om een verbod van enkele motorclubs gevraagd. Recente uitspraken van de rechter bevestigen de samenhang tussen zogenoemde Outlaw Motorcycle Gangs (OMG) en verschillende vormen van ondermijnende criminaliteit. Met het handhavingsknelpunt OMG hebben RIEC-partners een juridische basis om een goed gezamenlijk beeld van de gangs en daaraan gelieerde clubs en brotherhoods op te bouwen.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
Samenwerkende overheden hebben in 2021 onder de vlag van RIEC Noord-Holland binnen zes verschillende casusoverleggen afstemming gehad over de multidisciplinaire aanpak van motorclubs. We richtten ons daarbij op specifieke personen. Zo hebben we met verschillende leden van clubs die in dienst zijn van de overheid besproken of ze de gang willen verlaten. Dat deden ze daarna.
Omdat bepaalde motorclubs verboden organisaties zijn geworden, zijn in 2021 in Noord-Holland sommige clubhuizen gesloten of verlaten. Verschillende gemeenten en de politie hebben gecontroleerd of mensen zich houden aan het verbod om in het openbaar uitingen van verboden clubs te dragen en clubuitingen op panden te verwijderen. Bezwaarprocedures en rechtszaken zorgen voor duidelijke jurisprudentie in 2022, zowel binnen als buiten Noord-Holland.
Linkjes en downloads
- Noord-Hollands Dagblad: 'Velsense burgemeester gooit clubhuis Hells Angels in IJmuiden dicht'
- NHnieuws: 'Logo motorbende ook verboden in Hoorn en Heerhugowaard'
- NHnieuws: 'Logo motorbende MC Hardliners ook verboden in Hoorn en Heerhugowaard'
- NHnieuws: 'Waarom moet deze motorbende hun vervallen clubhuis alsnog ontruimen?'
Probleemschets/aanleiding
Criminelen maken de omgeving rondom de Schoterweg in Haarlem onveilig. Daardoor is het er minder prettig wonen en leven. Het tast ook het eerlijke en integere ondernemersklimaat aan. Op basis van het handhavingsknelpunt Schoterweg verbeteren RIEC-partners hun gezamenlijke beeld van dit gebied. Zo kunnen ze criminelen hier goed bestrijden.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
De samenwerkende partners die het gebied rondom de Schoterweg willen opknappen, bestrijden daartoe ondermijnende criminaliteit. Afgelopen jaar is een aantal risicobranches onder de loep genomen. Verschillende publieke gelegenheden zoals massagesalons kregen van meerdere instanties tegelijk bezoek voor controles op de naleving van wetten en regels. Bij één massagesalon werkten mensen illegaal. De Inspectie SZW (sinds 2022 Nederlandse Arbeidsinspectie geheten) heeft een boeterapport opgesteld. In 2021 hebben we ook gewerkt aan de multidisciplinaire aanpak van zorgfraude. Daarnaast hebben de partners een beter gezamenlijk beeld gekregen van mogelijke misstanden in de woningverhuur en onder arbeidsmigranten.
Probleemschets/aanleiding
De Liede is een bedrijventerrein in de gemeente Haarlemmermeer waar vooral ondernemingen zitten die auto’s demonteren of verhandelen. De branche, de ligging (omgeving), de staat en het imago van het terrein maken het aantrekkelijk voor criminelen. Dat maakten we onder andere op uit signalen van (georganiseerde) voertuigcriminaliteit, mensenhandel en verschillende soorten fraude. Maar er woonden ook mensen illegaal en we ontdekten (brand)onveilige situaties en milieu- en bouwovertredingen.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
We hebben op verschillende manieren gecontroleerd of iedereen zich op het terrein aan de regels hield. Als betrokken instanties hebben we samen een persbericht over onze actiedagen verstuurd. Zo wilden we het signaal geven dat we samenwerken om criminaliteit tegen te gaan. Er zijn heel wat resultaten geboekt: we hebben milieuovertredingen, uitkeringsfraude, illegale bewoning, onveilige bouwconstructies en brandgevaar ontdekt. De netbeheerder heeft een bedrijf een naheffing van duizenden euro’s opgelegd. Er zijn misstanden op het gebied van arbeidsveiligheid aangepakt. Daarnaast willen we ook overtreding van regels en wetten voorkomen. De gemeente Haarlemmermeer heeft regels in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) veranderd, zodat bedrijven op De Liede verplicht kunnen worden om een vergunning aan te vragen en/of een BIBOB-toets te ondergaan. We gaven ondernemers tijdens de controle ook tips en aanwijzingen over de manier waarop zij het ondernemersklimaat kunnen verbeteren.
Linkjes en downloads
- 112-meerlanden: 'Handhavingsactie De Liede voor een schoner en veiliger terrein'
- IJmuider Courant: 'Burgemeester Marianne Schuurmans controleert tientallen bedrijven in de Haarlemmermeer op criminele activiteiten: ‘Misdaad mag niet lonen’
- Haarlemmermeernieuws: 'Veel misstanden aan het licht bij Integrale controle bedrijven Boesingheliede en De Liede'
- Haarlemmermeernieuws: 'Handhavingsactie De Liede brengt risico’s aan het licht'
Probleemschets/aanleiding
Criminelen slaan volgens verschillende onderzoeken al enige tijd hun slag binnen de glazenwassersbranche in Zaanstad. Diverse Zaanse glazenwassers lijken verantwoordelijk voor problemen en incidenten in heel Nederland. Denk daarbij aan fraude, geweld en intimidatie, arbeidsuitbuiting, schijnzelfstandigheid, witwassen, voertuigcriminaliteit en milieubelasting. Met het handhavingsknelpunt Glazenwassers Zaanstad verzamelen we als overheidsinstanties gezamenlijk informatie om deze misdaad aan te pakken.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
Een vergunningstelsel helpt doorgaans om criminele ondernemingen te bestrijden. Daarom zijn we sinds 2020 bezig met de invoering van zo’n stelsel voor glazenwassers. Dat vraagt om handhaving, net als bij strafrechtelijke, (overige) bestuurlijke en fiscale wetten. Kort voordat we het vergunningstelsel vorig jaar zouden invoeren ontstond er jurisprudentie die de vorm tegenhield die we als overheidsinstanties voor ogen hadden. De gemeente Zaanstad heeft daarop de pogingen om tot een vergunningsplicht te komen voorlopig gestopt.
Probleemschets/aanleiding
Opsporingsdiensten in Noord-Holland ontdekten eerder ondermijnende criminaliteit in de maritieme sector. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen-, goederen- en drugssmokkel over het water. Denk daarbij ook aan misdaad die het gevolg is van die smokkel, zoals witwassen en vastgoedfraude.
We gaan met al die criminaliteit de strijd aan. We onderzoeken specifieke signalen en proberen deze misdaad ook in brede zin te voorkomen. Repressieve en preventieve acties moeten elkaar versterken.
De RIEC-partners delen informatie met elkaar op basis van het handhavingsknelpunt Maritieme Smokkel. Zo hebben we allemaal hetzelfde uitgangspunt als we een signaal van smokkel onder de loep nemen. De inzichten die we daarbij opdoen, gebruiken we om bij het project Maritieme Smokkel van Noord-Holland Samen Veilig (NH-SV) acties te bedenken om criminelen te dwarsbomen. Dat project heeft drie aandachtsgebieden: de visserij, jachthavens en het vastgoed dat met de opbrengsten van maritieme smokkel wordt betaald.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
Het RIEC heeft in 2021 ondernemingen in een havengebied onderzocht op risico’s van ondermijning. Bij zo’n zogenoemde bedrijvenscan kijkt de overheid bijvoorbeeld of de naam op de gevel overeenkomt met de naam van de inschrijving, naar antecedenten van de exploitant of naar specifieke eigenschappen die binnen een bepaalde branche een aanwijzing voor ondermijning zijn. Het Integraal Haventeam, waarin verschillende overheidsinstanties samenwerken, gebruikte eind 2021 de resultaten van de scan tijdens fysieke controles van de ondernemingen.
Lees meer over de overige ontwikkelingen, activiteiten en resultaten op de projectpagina van Maritieme Smokkel van NH-SV.
Probleemschets/aanleiding
Nederland is een belangrijke plek op de internationale synthetische drugsmarkt. Zo werd in 2017 voor minstens €18,7 miljard aan XTC en amfetamine geproduceerd. Noord-Holland was een van de drie politie-eenheden waar de minste productielocaties, opslagplaatsen en drugsafval werden gevonden. Vond die criminaliteit in onze regio weinig plaats of wisten we er gewoon weinig vanaf? De synthetische drugsmarkt was een blinde vlek, stond ook in het Regionaal Ondermijningsbeeld Noord-Holland uit 2019, waarvoor allerlei partners werden geïnterviewd over signalen van ondermijnende criminaliteit.
Daarom hebben we het project Productielocaties Drugs opgezet, met als deelproject het Integraal Intelligenceproject Synthetische Drugs (IIPSy). Op basis van het handhavingsknelpunt Synthetische drugs hebben we toen de synthetische drugsmarkt in Noord-Holland onderzocht.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
- Lees op de pagina van Productielocatie Drugs in dit jaarverslag meer over de overige ontwikkelingen, activiteiten en resultaten.
- Medewerkers van IIPSy hebben het onderzoek naar het fenomeen van de productie van synthetische drugs afgerond. Lees hierover meer op de pagina van Productielocaties Drugs en van de versterkingspijler Integrale Intelligence en Analyse.
Probleemschets/aanleiding
In het gebied Schiphol-Oost bestaat een verhoogd risico op ondermijnende georganiseerde criminaliteit. Dat komt onder andere doordat de luchthaven en bedrijven dichtbij het gebied liggen, zo staat in het rapport ‘Ondermijning op en rondom de luchthaven Schiphol’ van Bureau Beke uit 2020.
In het gebied komen verschillende vormen van ondermijning voor. Het gaat onder meer om de smokkel van verdovende middelen en het illegaal betreden van het terrein hiervoor. Denk ook aan ongeoorloofde grenspassages en (georganiseerde) bedrijfsdiefstallen. Ook is er mogelijk sprake van witwassen en bijvoorbeeld malafide bedrijfsconstructies die ondermijnende criminaliteit mogelijk maken.
We gebruikten vorig jaar het handhavingsknelpunt Schiphol-Oost om te kijken welke kansen criminelen in het gebied krijgen voor hun ondermijning. Dat hebben we gedaan als onderdeel van project Orville, dat sinds 2022 is opgegaan in het Programma Aanpak Ondermijning Schiphol.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
RIEC-partners hebben in hun overleggen over Schiphol-Oost signalen van en informatie over ondermijnende criminaliteit gedeeld. Als het nodig was, zochten ze daar andere informatie bij (opwerken) en pakten ze de misstanden gezamenlijk aan. Ook hebben ze een bedrijvenscan gedaan, waarin ze kwetsbaarheden voor ondermijning onder de loep namen en aanpakten. Deze activiteiten hebben voor de partners een beter gezamenlijk beeld van de criminaliteit opgeleverd. Ook hebben we aanbevelingen gedaan voor de manier waarop overheid en bedrijfsleven samen criminelen kunnen bestrijden.
Linkjes en downloads
Probleemschets/aanleiding
De aanpak van drugscriminaliteit onder jongeren is overwegend op specifieke personen gericht en gebeurt door overheden weinig gezamenlijk. Daardoor heeft het beleid alleen effect in een bepaalde gemeente en verplaatsen de problemen zich. Medewerkers van het project Criminele Aanwas, van Noord-Holland Samen Veilig, zetten zich in voor een gezamenlijke, regionale aanpak van deze drugscriminaliteit.
Daarbij is het belangrijk om meer te weten over de aard en grootte van het probleem, en over de manier waarop jongeren op dit foute pad belanden. Met het handhavingsknelpunt Dealende Jeugd kunnen RIEC-partners informatie delen en een goed gezamenlijk beeld opbouwen. Daarmee kunnen ze effectieve acties ondernemen om deze misdaad tegen te gaan.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
Lees meer over de ontwikkelingen, activiteiten en resultaten op de projectpagina van Criminele Aanwas.
Probleemschets/aanleiding
De overheid wil het vermogen van criminelen afpakken. Dat duurt doorgaans lang en kost veel menskracht, omdat de onderzoeken veel werk vragen. Maar je wilt als overheid snel en flexibel iets kunnen afpakken als criminelen het met opbrengsten uit misdaad hebben betaald. Met het handhavingsknelpunt Ongebruikelijk bezit kunnen RIEC-partners informatie hierover delen. Het Financial Intelligence Team (FIT) van Noord-Holland Samen Veilig kan snel actie ondernemen als het signalen van witwassen krijgt.
Ontwikkelingen, activiteiten & resultaten
Lees meer over de ontwikkelingen, activiteiten en resultaten op de projectpagina van FIT.
Probleemschets/aanleiding
Uit onderzoek van Bureau Beke naar ondermijning op en rond Schiphol blijkt dat drugssmokkel er de belangrijkste ondermijnende criminaliteit is. De meeste criminelen die dit doen, gebruiken daarvoor het vrachtproces. Ze misbruiken zowel bedrijven op de luchthaven als aan de luchtvracht gerelateerde ondernemingen. Sommige medewerkers van deze bedrijven spelen een rol in het criminele proces. Deze misdaad zorgt voor oneerlijke concurrentie, een verstoorde of vertraagde bedrijfsvoering, een slechtere reputatie van Schiphol en risico’s voor de (vlieg)veiligheid en integriteit van medewerkers. Drugssmokkel is daarnaast een zware vorm van georganiseerde criminaliteit, waar geweld en financieel-economische misdaad bij komen kijken.
[1] Te raadplegen via
Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten
Het handhavingsknelpunt voor de vrachtbranche op Schiphol is in de tweede helft van 2021 in het leven geroepen. In deze opstartfase hebben we als relevante partners op de luchthaven gekeken hoe we het beste kunnen werken. In 2022 maken we de aanpak concreet.
Probleemschets/aanleiding
De gezamenlijke aanpak van de georganiseerde drugshandel in Zaanstad heeft de afgelopen jaren een beter beeld gegeven van sleutelfiguren in het zogenoemde middensegment van de handel in deze gemeente. Met het handhavingsknelpunt Sleutelfiguren Zaanstad verbetert deze informatie. Daardoor kunnen er goede maatregelen genomen worden om de misdaad te voorkomen en te bestrijden. Daarbij trekken medewerkers lessen uit de verzamelde informatie en ondernomen acties.
Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten
De Stuurgroep Aanpak Ondermijning heeft in juni 2021 het handhavingsknelpunt vastgesteld. In het najaar kwamen de relevante RIEC-partners samen op een eerste bijeenkomst.
De manier om sleutelpersonen binnen de drugshandel in Zaanstad aan te pakken (project Cottica) is in oktober 2021 gedeeld met het RIEC-Interventieoverleg. Dat is de plek waar deelnemers beslissen over de uitvoering en bijvoorbeeld bespreken hoeveel capaciteit bepaalde acties nodig hebben. De projectleiders van verschillende organisaties hebben gesproken over het uitwisselen van informatie, de uitwerking van mogelijke acties tegen drugshandelaren en de manier waarop dit overleg steeds informatie krijgt.
Het handhavingsknelpunt is in de tweede helft van 2021 vastgesteld. In deze opstartfase hebben de relevante partners gekeken hoe ze het beste kunnen werken. In 2022 maken ze de aanpak concreet.
Probleemschets/aanleiding
Bedrijventerrein De Zandhorst II is groot. Er zijn verschillende typen ondernemingen actief. De gemeente Heerhugowaard en de politie Noord-Holland denken dat dit gebied kansen biedt voor criminelen.
De infrastructuur van het terrein, dat goed aansluit op verschillende uitvalswegen, is overzichtelijk. Maar we weten weinig over de vele en diverse bedrijfspanden in het gebied. Zo zitten er veel ondernemingen uit de autobranche, maar we weten niet goed wat er in elk pand gebeurt of wie de eigenaar is. Bovendien is er weinig sociale controle. Aangezien we signalen hebben dat wetten en/of regels worden overtreden, maken we ons zorgen over het feit dat omwonenden en ondernemers weinig misstanden melden. Daarnaast staan er veel panden leeg en hebben we meerdere signalen van illegale bewoning gekregen.
Ontwikkelingen, activiteiten en resultaten
Het handhavingsknelpunt is in april 2021 vastgesteld. Daarna zijn we begonnen met een bedrijvenscan om de aanwezige ondernemingen op het terrein onder de loep te nemen. Op basis van de uitkomsten bepalen we wat de meeste aandacht verdient en hoe we die misstanden begin 2022 gaan aanpakken.